Terug naar duurzaam rozendaal

De Werkgroep Duurzaam Rozendaal

De Werkgroep Duurzaam Rozendaal is actief sinds 2017 en bestaat uit betrokken bewoners die veelal in nauwe samenwerking met de gemeente actief zijn op het gebied van duurzaam wonen (energietransitie) en duurzaam groen (biodiversiteit, klimaatadaptatie).  Deze webpagina toont de initiatieven van de werkgroep gericht op duurzaam wonen. Onze activiteiten op het gebied van duurzaam groen ziet u hier.
Als u interesse heeft om een vergadering van de werkgroep bij te wonen, kunt u contact opnemen met de voorzitter via Email: erik.kool@kpnmail.nl.

De informatie op deze pagina is afkomstig van de Werkgroep Duurzaam Rozendaal.

Activiteiten werkgroep: duurzaam wonen

Sinds de oprichting heeft de werkgroep tal van activiteiten ontplooid. In 2018 heeft de werkgroep de mate van warmte-isolatie van het Rozendaalse woningbestand in kaart gebracht, organiseerde zij de Expo Duurzaam Rozendaal en worden er regelmatig artikelen over energiebesparing en duurzaamheid in “In de Roos” geplaatst. De energiecoöperatie ZonneRoos is een initiatief vanuit de Werkgroep Duurzaam Rozendaal, mede mogelijk gemaakt door een startsubsidie van de gemeente. Bij vragen over de verduurzaming van uw woning kunt u terecht bij de energiecoach. Wij streven naar het betrekken van zoveel mogelijk bewoners bij de verduurzaming van onze gemeente en een milieubewuste levenswijze. Om meer zicht te krijgen op wat duurzaamheid voor ieder persoonlijk betekent worden er Socratische gesprekken georganiseerd.

Enquête over de isolatiegraad Rozendaalse woningen

Enquête 2021

In 2021 heeft de Werkgroep Duurzaam Rozendaal inwoners van Rozendaal door middel van een enquête gevraagd naar de energetische conditie van hun woning en de plannen om in de nabije toekomst maatregelen te treffen. Ook is een aantal vragen gesteld betreffende elektrische stekkerauto’s. Tenslotte bood de enquête de mogelijkheid opmerkingen toe te voegen. Deze enquête is een vervolg op een soortgelijke enquête uit 2018.
In totaal hebben 118 respondenten de enquête ingevuld, tegenover 293 in 2018. Dit betekent een dekking van ca. 17% van de woningvoorraad, tegenover 42% in 2018. Dat is weliswaar een veel lagere respons, maar desalniettemin geeft het een bruikbaar beeld, temeer omdat de enquête een redelijke dekking geeft van de woningtypologieën in Rozendaal.
Het bouwjaar van de woningen van de respondenten is als volgt verdeeld:
73% is gebouwd vóór 1975 met oorspronkelijk nauwelijks isolatie;
19% is gebouwd in de periode 1975 t/m 2014 met oorspronkelijk matige tot redelijke isolatie;
8%   is gebouwd na 2013 met goede isolatie.
Uiteraard zijn veel van de oudere woningen later nageïsoleerd.

Het grootste deel van de woningvoorraad in onze gemeente dateert van vóór 1975, een bouwperiode waarin nauwelijks eisen aan de warmteisolatie van gebouwen werden gesteld. Van 87% van deze woningen is de gevel nageïsoleerd (in 2018, de vorige enquête, was dit percentage nog 69). Bij slechts 55% van de huizen van vóór 1975 is de vloer geïsoleerd (in 2018: 40%) en bij 58% het dak (geen verschil). Hoewel er op grond van deze enquête voortgang gemaakt is, is dus nog veel winst te halen door het isoleren van de ‘schil’ van de woningen.

Er is al redelijk veel HR-glas geplaatst, in ongeveer 50% van alle huizen; iets meer in de woonkamer en iets minder in de slaapkamers. Het percentage ‘voornamelijk enkel glas’ is 4% voor de woonkamer en 8% in de slaapkamers. Veel woningen (ca. 45%) hebben het oude dubbelglas.
Het is belangrijk te beseffen dat dubbelglas een levensduur heeft van ongeveer 20 jaar (plus of min 5 jaar); als het mee zit soms langer. Het dubbelglas zal aan het einde van zijn levensduur  een waas geven tussen de glasplaten. Dit ontstaat doordat vocht door de, oud geworden, omranding diffundeert. Op dat moment is het glas aan vervanging toe.
Het oude dubbelglas in de woningvoorraad is daarom de komende jaren aan vervanging toe; het zit al zo’n 15 tot 25 jaar in de woning. Er is een vervangingspotentieel van ongeveer 50% van de beglazing (enkel glas en oud dubbel glas), waarmee een forse energiebesparing kan worden gerealiseerd.

‘De stap van enkel glas naar de betere HR++ beglazing levert 83% reductie van het warmteverlies op; voor de stap van het oude dubbelglas naar goed HR++ glas is dat 66%.’

Het overgrote deel, 76% van de respondenten, heeft een natuurlijk ventilatiesysteem; 18% heeft mechanische afzuiging en maar 6% heeft balansventilatie, waarbij zowel de toevoer als de afvoer van lucht mechanisch geschiedt en waarbij het grootste deel van de warmte in de afgevoerde lucht wordt teruggewonnen. Conclusie: er is de nodige winst te behalen door de ventilatievoorzieningen te verbeteren en daarbij energie te besparen. Een voorwaarde daarbij is dat de kwaliteit van de binnenlucht voorop staat. Met name bij woningen met natuurlijke ventilatie is dat een uitdaging.

Zoals te verwachten verwarmt het overgrote deel (86%) van de respondenten de woning met een gasgestookte cv-ketel. Ongeveer 5% is voorzien van een warmtepomp voor ruimteverwarming.
Dan is er nog een restgroep met verschillende soorten ruimteverwarming, variërend van elektrische radiatoren en pelletkachels tot lokale gashaarden. CV-ketels hebben een levensduur van 15 tot 20 jaar en dat betekent dat er de komende decennia op natuurlijke momenten kan worden overgestapt op gasloos, met dien verstande dat daar waar collectieve oplossingen voor warmtelevering worden gepland het overstapmoment niet samenvalt met ketelvervanging. Als gasloze oplossing voor individuele bestaande woningen ligt een warmtepomp voor de hand.
Uit de enquête blijkt dat 53% van de respondenten zonnepanelen heeft geïnstalleerd. In de enquête van 2018 was dit 15%. Een mooie vooruitgang!
Woningen met een monumentenstatus stellen de eigenaren voor een extra uitdaging. Vijf monumenteneigenaren (16% van het aantal monumentenwoningen) hebben de enquête ingevuld. Dat levert een wisselend beeld op: bij 2 monumenten zijn geen extra isolatiemaatregelen aan de schil getroffen, bij de andere 3 wel. Sommige monumenten zijn nog voorzien van enkel glas, bij andere is dubbel glas geplaatst.

Van de respondenten geeft 55% aan de komende 5 jaar geen plannen te hebben voor het treffen van duurzaamheidsmaatregelen; 45 % is dat wel van plan. In totaal gaven 52 respondenten aan van plan te zijn om de volgende maatregelen te treffen: isoleren gevel 5; isoleren vloer 6; isoleren dak 9; isolerend glas aanbrengen 6; maatregelen t.b.v. ruimteverwarming 15; aanbrengen zonnepanelen 18 respondenten.
Opvallend is dat ventilatie en kierdichting niet wordt genoemd, terwijl het uit het oogpunt van binnenluchtkwaliteit en energieverlies een belangrijk aspect is.

Tot slot de vragen over duurzaam vervoer. Van de respondenten heeft 13% een elektrische stekkerauto en 26% is van plan de komende vijf jaar er één aan te schaffen. Ongeveer 20% is geïnteresseerd in een elektrische deelauto; slechts 22% is niet van plan elektrisch te gaan rijden. De categorie ‘overig’ bestaat uit mensen die bijvoorbeeld een hybride auto hebben, mensen die fietsen of die geen auto hebben. Conclusie: het bezit aan elektrische auto’s zal fors toenemen de komende jaren, wellicht naar ca. 40% bij de respondenten.

De rapportage met de uitkomsten van deze enquête kunt u hier downloaden. Onze werkgroep heeft op basis van dit rapport een advies aan de gemeente gestuurd, dat u hier kunt lezen.

Enquête 2018

In 2018 heeft de werkgroep een eerste enquête gehouden onder de bewoners in onze gemeente naar de staat van hun woning op energiegebied. Met een respons van bijna 50% geeft de uitkomst een betrouwbaar beeld van de woningvoorraad in onze gemeente in dat jaar (een nulmeting).
Energiebesparing: uit de enquête bleek dat er nog veel te isoleren valt (situatie van 2018!). 70 Procent van de woningvoorraad in Rozendaal dateert van vóór 1975. Bij alle woningen gebouwd vóór die tijd (die zijn nu dus ruim 45 jaar oud!) is na de bouw maar bij 69% (extra) muurisolatie aangebracht, bij 40% (extra) vloerisolatie en bij 62% (extra) dakisolatie. Tot 1975 waren de voorschriften voor warmte-isolatie in de bouw minimaal, dus veel woningen in Rozendaal zijn nauwelijks geïsoleerd. Elf respondenten gaven zelfs aan dat in hun woonkamer nog enkel glas aanwezig is. Sommige van deze huizen hebben de monumentenstatus, wat een extra uitdaging is.
Duurzame warmte: 8 respondenten van de enquête geven aan dat hun woning een warmtepomp heeft en twee huizen waren in 2018 zelfs aardgasloos. Willen we te zijner tijd allemaal van het aardgas af, is er dus nog genoeg te doen.
Hier vindt u een spreadsheet met de per straat gegroepeerde resultaten van de enquête.

ZonneRoos

Logo van De ZonneRoos
De ZonneRoos – Duurzame Energie

De ZonneRoos is de Rozendaalse energie coöperatie die zich vooral toelegt op het doen opwekken van duurzame energie in en om Rozendaal. Zo bemiddelt de ZonneRoos in de aanschaf van zonnepanelen en kan men desgewenst zonnepanelen huren.
Door energie af te nemen via de ZonneRoos en (over)productie van opgewekte stroom via de ZonneRoos terug te leveren nemen Rozendalers deel aan een kring van vraag en aanbod van duurzame energie. Daarbij zoekt de ZonneRoos continu naar lokale mogelijkheden om energie op te wekken en om de opgewekte
energie binnen Rozendaal aan te bieden. Zie de website.

Expo Duurzaam Rozendaal

De werkgroep Duurzaam Rozendaal heeft begin 2020 in samenwerking met de gemeente een tijdelijke expositie ingericht in een leegstaand lokaal van de Torckschool. De expositie beoogde om de inwoners van de gemeente inzicht te geven in de mogelijkheden hun huis te verduurzamen. De expositie heeft veel bezoekers getrokken, maar is sinds maart 2020 wegens de coronamaatregelen gesloten. De informatiepanelen zijn gelukkig nog digitaal te bekijken en zijn in een geactualiseerde versie samengevoegd in één document.

Energiecoach

Bij het verduurzamen van woningen komt veel kijken. Wie door de bomen het bos niet ziet, kan een gratis beroep doen op de Rozendaalse energiecoach Bart Poel. Hij is inwoner van Rozendaal en is bereid om over de schouders mee te kijken bij energie- en duurzaamheidsvragen van mede-inwoners. Bart Poel is als bouwfysicus al meer dan 40 jaar intensief betrokken bij het verduurzamen van woningen en heeft een rijke ervaring in onderzoek en advisering. Contact: energiecoach@rozendaal.nl 

Een goed moment om uw woning te verduurzamen

Er zijn ‘natuurlijke’ momenten om energiebesparende maatregelen te treffen. Zo’n moment is als u keuken of badkamer wilt moderniseren of een aanbouw wilt realiseren ter vergroting van het woongenot van uw huidige of net gekochte woning. Het is dan zaak om ook te kijken of er niet gelijk energiebesparende maatregelen meegenomen kunnen worden. Dat scheelt in de kosten en je krijgt maar één keer werklui over de vloer.
De werkgroep heeft hierover een flyer uitgebracht, die ook op het gemeentehuis verkrijgbaar is.

Feiten en fabels

Een brochure geeft hardnekkige misverstanden over isoleren en legt uit hoe het wel zit.

Socratische gesprekken over duurzaamheid

We streven naar het betrekken van zoveel mogelijk bewoners bij de verduurzaming van onze gemeente en een milieubewuste levenswijze. Zo organiseren wij socratische gesprekken over duurzaamheid. Wat is duurzaamheid voor mij? Die vraag staat centraal tijdens het socratische gesprek. Gespreksleider: Hein Hoek
Aanmelden via Email: hein@hoekrozendaal.nl.

Betrouwbare bronnen voor nadere informatie

Op de volgende websites is betrouwbare informatie te vinden over het verduurzamen van uw woning. Als U vragen heeft neem dan contact op met de energiecoach van de gemeente.